Odzież robocza w przepisach BHP
Odzież robocza i ochronna jest jednym z elementarnych środków służących do zapewnienia bezpiecznej i higienicznej pracy. W Kodeksie pracy zostały określone przepisy, które nakładają na pracodawcę obowiązek udostępniania pracownikom odzieży roboczej i ochronnej. Czego dokładnie dotyczą? Zapraszamy do lektury artykułu.
Odzież robocza i ochronna oraz środki ochrony indywidualnej, a zobowiązania pracodawcy
Zgodnie z art. 2376 – 23710 rozdziału IX działu 10 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) pracodawca jest zobowiązany do dostarczenia pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy. Przed rozpoczęciem pracy pracodawca musi sprawdzić, czy dana odzież spełnia wymogi dotyczące oceny zgodności, które określają osobne przepisy BHP.
Pracodawca ma w obowiązku wyznaczenie zawodów/stanowisk, na których używanie odzieży i obuwia roboczego/ochronnego okaże się konieczne oraz przewidywane okresy jej użytkowania. Musi przy tym wziąć pod uwagę rodzaj wykonywanych czynności oraz specyfikę pracy.
Pracodawca jest obowiązany również zapewnić pranie, konserwację, odpylanie i odkażanie środków ochrony i odzieży.
Niedostarczenie odzieży roboczej albo dopuszczenie pracownika zobligowanego do noszenia odzieży roboczej do pracy bez takiej odzieży, jest wykroczeniem przeciwko podstawowym prawom pracownika. Pracodawcy grozi wówczas kara pod postacią grzywny.
A co jeśli pracownik chce mieć własną odzież roboczą?
Kodeks pracy pozwala na stosowanie przez pracownika własnej odzieży i obuwia roboczego, pod warunkiem, że reszta pracowników i pracodawca nie mają ku temu żadnych zastrzeżeń oraz gdy wybrana przez pracownika odzież spełnia wymagania określone w przepisach BHP. Zasada ta nie dotyczy stanowisk, na których praca polega na obsłudze maszyn lub skutkuje intensywnym pobrudzeniem czy skażeniem ubrania.
Jeżeli pracownik zdecyduje się na noszenie własnej odzieży roboczej, to pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia mu okresowego ekwiwalentu pieniężnego, który zostaje wyliczony na podstawie średniej ceny rynkowej takiej odzieży.
Jakie są różnice między odzieżą roboczą a ochronną?
Odzież robocza ma za zadanie zabezpieczać przed czynnikami, które nie zagrażają zdrowiu pracownika, np. w celu zastąpienia własnych ubrań pracownika przed zabrudzeniem lub zniszczeniem. Do takiej odzieży zaliczamy: koszulki, koszule, bluzy, spodnie, kombinezony, fartuchy, kamizelki ostrzegawcze, płaszcze, kurtki, czapki z daszkiem i berety. Odzież robocza użytkowana na wolnym powietrzu występuje w postaci ocieplanej (na zimę) i nieocieplanej (na lato). Ubrania robocze nie wymagają certyfikowania.
Odzież ochronna przede wszystkim ma za zadanie chronić pracownika przed różnymi niebezpieczeństwami, jakie zagrażają mu w miejscu pracy szczególnie, gdzie występuje ryzyko uszkodzenia ciała lub przedostania się do skóry niebezpiecznych substancji. Odzież ochronna podlega obowiązkowej certyfikacji zgodnie z ustalonymi normami BHP.
W zależności od rodzaju zagrożenia odzież ochronną można podzielić na:
- odzież niepalną
- odzież kwasoodporną
- odzież antyelektrostatyczna
- odzież wodoodporna
- odzież chroniąca przed czynnikami mechanicznymi
- odzież chroniąca przed zimnem
- odzież ostrzegawczą
- ochraniacze konkretnych części ciała (np. głowę, oczy, słuch, stopy itp.)